Mark Mangnus houdt zich voor het CBS als statistisch onderzoeker bezig met energiestatistieken. Hij loopt warm voor alle vormen van data, hoe gedetailleerder hoe beter.

Mark: Sinds september 2023 werk ik als statistisch onderzoeker voor het team energie. Naast de totale in- en uitstroom van verschillende energiedragers op landelijk niveau, brengen we het energieverbruik per adres in kaart. En dan gaat het niet alleen over woningen, maar ook over bedrijven, overheidsgebouwen, scholen en dergelijke. Hadden we eerst alleen jaarcijfers, tegenwoordig krijgen we de informatie die slimme meters ophalen op maandbasis. Dat betekent dat we frequenter informatie krijgen en dat die gegevens exact zijn in plaats van een schatting op basis van iets verouderde meterstanden. Met deze data op maandbasis kunnen we bovendien het effect van de seizoenen eruit halen. Zien we bijvoorbeeld een kenmerkend hoog elektriciteitsverbruik tijdens de koude wintermaanden, dan kun je aannemen dat op dat adres een warmtepomp of een andere elektrische verwarmingsbron aanwezig is. Gaat aan de andere kant juist het gasverbruik omhoog, dan zal het om een gasgestookte woning gaan. Dat is waardevolle informatie.

Warmtepompen
Laatst hadden we een project rondom het gebruik van warmtepompen. Van ongeveer de helft van de verkochte warmtepompen weten we niet waar ze staan. Dat weten we alleen van warmtepompen die geregistreerd zijn vanuit een subsidieaanvraag of energielabel. De vraag was dan ook: waar zijn warmtepompen in gebruik? Daarvoor hebben we het verbruik van geregistreerde warmtepompen vergeleken met de groep adressen waar het verbruik in de wintermaanden opvallend omhoog ging. Zo kunnen we met een redelijke zekerheid zeggen: dat huis heeft geen geregistreerde warmtepomp, maar wordt wel elektrisch verwarmd. Dat in beeld krijgen is belangrijk voor beleidsmakers en netbeheerders. Wanneer een gemeente bijvoorbeeld een warmtenet wil aanleggen of uitbreiden, doet ze dat niet in een wijk waar al veel warmtepompen aanwezig zijn. Voor netbeheerders is het ook belangrijke informatie. Zij kunnen op basis daarvan, in zo’n wijk, rekening houden met een piek in de vraag naar elektriciteit op hele koude dagen.

Ontwikkelingen
Een ander recent project ging over het energieverbruik van maatschappelijk vastgoed. Voor dit project hebben we vanuit VIVET samengewerkt met het Kadaster. We brachten in kaart in hoeverre maatschappelijke gebouwen, met daarin bijvoorbeeld scholen, kinderopvang en sportaccommodaties, op koers zijn in het behalen van klimaatdoelen als het gaat om energieverbruik. Hiervoor maakte het Kadaster een afbakening van adressen en bijbehorende percelen, en het CBS voegde daar de verbruiksgegevens aan toe. Een uitdaging hierbij waren de multifunctionele gebouwen. Wanneer op hetzelfde adres overdag een gebouw als school wordt gebruikt en ‘s avonds als sportaccommodatie of buitenschoolse opvang, is het moeilijk om te bepalen wie voor welk verbruik verantwoordelijk is. Hiervoor hebben we nog gedetailleerdere informatie nodig. Die mogelijkheden zijn al in zicht: want als klant kun je namelijk vaak per kwartier of per uur inzien wat je verbruik is. Dat zijn leuke ontwikkelingen.

Dynamische wereld
Ik heb het idee dat ik iets minder idealistisch ben dan sommige mensen die ik via mijn werk tegenkom. Het is niet mijn persoonlijke missie om de klimaatdoelen te bereiken. Ik werk vooral in dit veld omdat ik data-analyse interessant vind en het een leuke, dynamische wereld is. Er gebeurt veel, er komen steeds nieuwe data en nieuwe wensen en vragen. Ik kan met veel verschillende partijen de discussie aangaan over hoe we onderzoeksresultaten interpreteren en toepassen, dat vind ik erg boeiend.

Klimaatdoelen
Natuurlijk zou ik graag zien dat we met zijn allen een duurzamere wereld tegemoet gaan, maar de gestelde klimaatdoelen halen? Dat zie ik niet gebeuren, 2030 is al heel dichtbij. Nu vind ik dat jaartal ook wel willekeurig. Los daarvan: er moet meer gebeuren dan nu het geval is, dat is wel duidelijk.

Concrete resultaten
Trots ben ik vooral wanneer we complexe materie kunnen doorgronden en met resultaten komen waar partijen om staan te springen. De resultaten zijn altijd beginpunten: ze leiden steeds weer tot nieuwe vragen en daarmee tot nieuwe mogelijkheden. Om van daaruit tot concrete resultaten te komen, daar word ik beslist enthousiast van.